Zo kies je laagtemperatuurradiatoren in bestaande bouw

Door Technische Unie
4 oktober 2023
Technische Unie

In bestaande woningen wordt er in veel gevallen nog  met een hoge temperatuur (70-80 °C aanvoer- en 50-60 °C retourtemperatuur) verwarmd. Bij hoge retourtemperaturen kunnen condenserende ketels niet goed condenseren en hebben ze dus een minder goed rendement. De meeste warmtepompen kunnen deze temperaturen ook niet aanmaken en als ze dat wel kunnen gebeurt dit met een lage COP (coefficient of performance) en verbruiken ze veel stroom. 

Het is dus een goed en duurzamer idee om met een zo laag mogelijke temperatuur (optimaal 35-40 °C aanvoer- en 30-35 °C retourtemperatuur) te verwarmen. In nieuwe woningen is dit niet echt een probleem en kan het hele verwarmingssysteem zo gedimensioneerd worden dat alle ruimtes met een lage temperatuur verwarmd kunnen worden. In bestaande woningen, waar een warmtepomp geïnstalleerd moet worden, vormt dit vaak wél een probleem. 

Stap 1: warmteverliesberekening

De eerste stap is een warmteverliesberekening maken van elke ruimte in het huis.  Hiermee bepaal je hoeveel vermogen de ruimte nodig heeft, om deze warm te krijgen. Bijvoorbeeld 1100 W, als het buiten heel koud is (-10°C).

Stap 2: bestaande radiator

Daarna moet er gekeken worden naar de bestaande radiatoren in de woning en welk vermogen deze hebben. Dit kan opgezocht worden in afleestabellen en in de tool Heat-Box is er ook een database voor bestaande radiatoren.

Stel dat u een paneelradiator type 22 (twee lamellen) heeft van 900 x 750 cm die 1820 W afgeeft bij 75 °C aanvoertemperatuur en 65 °C retourtemperatuur. Op de technische specificaties van een radiator zie je altijd het vermogen staan dat deze afgeeft bij 75/65/20.
Dit wil zeggen het vermogen afgegeven bij 75 °C aanvoertemperatuur, 65 °C retourtemperatuur en 20 °C ruimtetemperatuur.

In dit voorbeeld wordt er met 70 °C aanvoer- en 50 °C retourtemperatuur gewerkt. De radiator zal dus iets minder dan 1820 W afgeven, bijvoorbeeld 1412 W. Dit wordt bepaald met behulp van omzettingstabellen en in Heat-Box wordt dit automatisch berekend. Zolang de ruimte maar 1100 W nodig heeft en de bestaande radiator 1412 levert bij 70/50, wordt de ruimte zonder probleem warm.

Stap 3: controle bestaande radiator

Stel dat je nu wilt overschakelen van 70/50 naar een lagere temperatuur, bijvoorbeeld 40/30. De vraag is dan wat de bestaande radiator bij dit regime nog aan vermogen kan leveren. Dit kan opnieuw met behulp van afleestabellen of in Heat-Box bepaald worden en zo kom je bijvoorbeeld uit dat de bestaande radiator bij een 40/30 regime geen 1412 W meer kan leveren, maar slechts 418 W. Dit is ruim onder de 1100 W die de ruimte nodig heeft. Zo weet je dat deze radiator dus niet gebruikt kan worden om de ruimte bij een 40/30 temperatuur te verwarmen.

Stap 4: keuze nieuwe radiator

Om de ruimte toch bij een lage temperatuur (40/30) warm te krijgen, zijn er twee opties: een grotere radiator óf een convectieradiator. De huidige radiator is 900 x 750 cm en als je een radiator kiest die iets meer dan twee keer zo groot is kan het mogelijk zijn om toch bij een 40/30 regime te verwarmen.

Is het niet mogelijk om een grotere radiator te plaatsen? Dan kun je kiezen voor een convectieradiator. Hierdoor stroomt net zoals bij een radiator warm water, maar convectoren zijn ook voorzien van kleine ventilatoren die lucht blazen over het verwarmd oppervlak. Hierdoor geven ze ook bij lagere aanvoertemperaturen voldoende vermogen af.

Belangrijke opmerkingen

  • Als uw klant klaagt over zijn verwarmingssysteem, heeft dit in veel gevallen te maken met slecht gedimensioneerde afgiftesystemen. Een opmerking zoals: “Ik krijg mijn werkkamer niet warm”, heeft meestal niets te maken met een slecht gedimensioneerde warmtepomp maar wel met een slecht gedimensioneerd afgiftesysteem in de werkkamer.

  • Let er ook op dat de aanvoerleidingen naar de radiatoren een voldoende grote diameter hebben. Leidingen met een kleine diameter kunnen voldoende vermogen overdragen bij hoge temperatuurregimes, maar niet meer bij lagere temperatuurregimes. Het volume water dat naar de radiator gestuurd moet worden bij lage temperatuurregimes is immers groter. Als de diameters te klein zijn stroomt er onvoldoende water naar de radiator.

Bereken het eenvoudig zelf in Heat-Box

Heat-Box is een software tool die gebruikt wordt voor het maken van warmteverliesberekeningen. In Heat-Box kun je zelf het nodige vermogen per ruimte bepalen en de juiste radiator selecteren. Je kunt kiezen om te werken met de EASY berekening (iets sneller en eenvoudiger in gebruik) of de PRO berekening (volledig volgens ISSO 51, 53, 57). Hieronder zie je een voorbeeld van een EASY berekening op ruimteniveau:

Gratis 1 maand Heat-Box proberen

Benieuwd geworden naar de mogelijkheden van Heat-Box? Als klant van Technische Unie maakt u 1 maand gratis gebruik van Heat-Box. Bent u daarna nog steeds enthousiast? Dan ontvangt u het eerste jaar 20% korting op het Heat-Box abonnement. Gebruikers van een EASY & PRO-account krijgen daarnaast ook een rapport op maat met eigen logo en huisstijl.

Start Heat-Box 1 maand gratis