“Staan voor je eigen kwaliteit en de beheersing van risico’s in projecten, dát is waar de Wkb om gaat. Naast een aantal nieuwe verplichtingen, helpt de Wkb je vooral om meer grip te krijgen op je eigen werkzaamheden, je projectenproces en de beheersing van risico’s en de samenwerking met je bouwpartners.” Aan het woord is Rutger Wilschut, organisatieontwikkelaar bij BdB Bouw. Voor TU Campus verzorgt hij trainingen over de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb).
Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen: meer dan een verplicht nummer
Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen
Zo’n zeven jaar geleden verdiepte Rutger Wilschut zich vanuit BdB Bouw voor het eerst in het onderwerp kwaliteitsborging: “Er was toen voor het eerst serieus sprake van de komst van een Nederlandse Omgevingswet - met als onderdeel daarvan de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen. Inmiddels is de Wkb geïntroduceerd en is het onderwerp actueel voor iedereen die met nieuwbouw of renovatie te maken heeft. Van hoofdaannemer tot onderaannemer: alle partijen in de bouw en installatie hebben nu al, of krijgen in de komende jaren, te maken met de Wkb.”
Wkb in twee delen
De Wkb is onderdeel van de Omgevingswet en bestaat uit twee delen:
- Publiekrecht: met de wijzigingen in het vergunningentraject en de kwaliteitsborger
- Privaatrecht: verruiming van de aansprakelijkheid, waarschuwingsplicht en het opleverdossier
Rutger Wilschut: “Er is bij het publiekrecht sprake van een getrapte invoering. De wet is momenteel van toepassing op zogenaamde vergunningsplichtige eenvoudige bouwwerken, zoals nieuwbouwwoningen. Dat wordt ook wel gevolgklasse 1 genoemd. Op termijn gaat dit ook gelden voor vergunningsplichtige renovatie; en op termijn komen complexe nieuwbouwprojecten én renovatie daar ook bij.
Voor installateurs is de Wkb in mijn ogen het belangrijkste deel van de Omgevingswet. De rest van de wet is zeker óók belangrijk, dat gaat onder andere over regels over omgevingsveiligheid en participatie. Maar daarin hebben installateurs vaak geen leidende rol.”
Vergunningstraject via een kwaliteitsborger
“Een bouwvergunning vroeg je in het verleden aan bij de gemeente. Zodra die werd toegewezen, kon je starten met bouwen. Na afloop vond vanuit de gemeente geen check plaats of hetgeen in de vergunning en het bouwplan was beschreven, ook was gerealiseerd.
Met de komst van de Wkb is de inhoudelijke controle van het bouwplan als onderdeel van de vergunningsaanvraag en de controle op de uitvoering bij de markt komen te liggen. Opdrachtgevers moeten een onafhankelijke kwaliteitsborger inhuren, die samen met de marktpartijen toezicht houdt op het proces en een (borgings)plan maakt voor de beheersing van de bouwtechnische risico’s vanuit het BBL. Installateurs lopen als onderaannemer mee in dit proces óf hebben – indien ze de rol van hoofdaannemer hebben – hier een leidende rol in.
Vanaf einde Voorlopig Ontwerp kijkt de kwaliteitsborger mee. Als aan het eind van een nieuwbouwproject alles volgens het borgingsplan aantoonbaar is opgeleverd, geeft de kwaliteitsborger een verklaring af. Daarbij moet documentatie zoals een inregelrapport en een ventilatierapport worden aangeleverd. Zonder de juiste stappen te doorlopen, op het juiste moment, kan de uitvoering niet van start gaan of kan de bouw zelfs stil komen te liggen.”
Afdekken van aansprakelijkheid en Opleverdossier
“Een ander belangrijk deel van de Wkb gaat over verruiming van de aansprakelijkheid. De positie van de opdrachtgever wordt sterker doordat de aansprakelijkheidsregels voor de marktpartijen strenger worden. Het is belangrijk daar onderling goede afspraken over te maken. Voorheen was je ontslagen van aansprakelijkheid na oplevering, behalve voor verborgen gebreken.
Nu kan de hoofdaannemer aansprakelijk worden gesteld voor elk gebrek – mits de opdrachtgever kan bewijzen dat het gebrek bij oplevering al aanwezig was. De aannemer wil om die reden goede afspraken maken met alle projectpartners over de kwaliteit die wordt geleverd, en de bewijslast die daarmee samenhangt. Het oplevermoment krijgt daarmee een nog belangrijkere rol.
Ook zijn de regels rondom het aanleveren van een opleverdossier aangescherpt. In een van de eerdere trainingen sprak ik een installateur die voor zichzelf een informatiepakket had ontwikkeld, dat hij bij oplevering standaard meegeeft aan opdrachtgevers. Daarin zaten bijvoorbeeld ook foto’s van de uitgevoerde klus. Voorheen was hij veel avonden kwijt aan het reageren op zaken die volgens opdrachtgevers niet goed waren opgeleverd. Nu kon hij aan de hand van zo’n dossier precies aantonen wat er was gedaan en opgeleverd. Dat scheelde hem vele avonden werk. En onnodige kosten.”
Training voor direct betrokkenen en directieleden
“Tijdens de training komen naast de theorie ook dit soort praktijkvoorbeelden aan de orde. Zo proberen we de informatie over de wet, die op zich best ingewikkeld is, met praktische voorbeelden te verduidelijken. Na afloop hebben de deelnemers de informatie in handen om met de Wkb de slag te gaan. Aan het eind weten de deelnemers precies wat van hen verwacht wordt, waar zij gelijk mee aan de slag kunnen gaan en welke vervolgstappen er kunnen worden gezet.
Naast degene die de aanpassingen in het bedrijf gaat trekken, raad ik bedrijven aan om ook de directie te laten deelnemen. Invoering van de WKB heeft organisatorische gevolgen. Het is handig als de directie daarvan weet en betrokken is. ”
Meer informatie of een Wkb-training volgen?
Wilt u meer weten over de Wkb? Bezoek deze pagina voor meer informatie en de trainingsdata.
Deze pagina is met zorg samengesteld. Toch kan het voorkomen dat informatie niet volledig, up-to-date of onjuist is. Technische Unie kan in dat geval niet verantwoordelijk worden gesteld voor schade of kosten die hieruit voortvloeien. Wij verwijzen u naar de algemene voorwaarden en de opleidingsvoorwaarden op onze website.
