CLOSET STORIES: HET VERHAAL ACHTER DE POT

We maken er elke dag gebruik van en het is een onmisbaar onderdeel van ons leven: de toiletpot. En juist omdat het zo’n vanzelfsprekend product is, is het weleens leuk uitgebreid stil te staan bij deze keramieken kanjer. Hoe is de closetpot ontstaan, hoe zag hij er in de loop der jaren uit en hoe wordt hij tegenwoordig gemaakt? Esmy van der Wal van Duravit neemt ons mee in het boeiende verhaal achter de wc-pot.

“De hedendaagse toiletpot bestaat een combinatie van steen en klei die voor het eerst werd ontdekt door de Chinezen. Zij hielden het recept voor deze speciale vorm van keramiek eeuwenlang geheim, maar in het begin van de 19e eeuw vonden de Duitsers het opnieuw uit in het Zwarte Woud. Vanaf dat moment konden we hier in Europa net zulk mooi servies als de Chinezen produceren”, vertelt Esmy. “Nu is de stap van servies naar een toiletpot natuurlijk groot. De eerste ‘toiletpotten’ waren dan ook keramieken bedpannen en -potten. Dat werd met een verbloemende naam ‘nachtservies’ genoemd”, lacht ze. “Vanaf 1900 kreeg de toiletpot langzaam maar zeker de vorm die we vandaag de dag kennen.” 

Duravit was een van de voorlopers in de productie van sanitairkeramiek. Er zijn fantastische foto’s bewaard gebleven van de processen. “Bijvoorbeeld van hoe de duurzaamheid van de potten werd getest”, vertelt Esmy. “Ze legden er een houten plank op en gingen daar met tien tot veertien man op staan. Bleef de pot heel, dan was hij goed! Vanaf 1950 werden de processen steeds efficiënter en vanaf 1970 gingen we werken met serie-mallen, waarin we grote hoeveelheden potten tegelijk konden gieten.” Maar zelfs anno 2021 komt er veel handwerk aan de productie te pas, zo legt Esmy uit. “Je kunt het vergelijken met koekjes bakken: elk koekje komt anders uit de oven. We lopen nog steeds iedere pot met aandacht na, om oneffenheden met de hand weg te werken. Elke pot is dus uniek!”

Eind jaren ’80, begin jaren ’90 begon Duravit met designers te werken zoals Dieter Sieger en Philip Starck. En in 1992 was Duravit de eerste producent die de wand-wc op de markt bracht. “Iedereen dacht dat hij van de wand zou vallen”, glimlacht Esmy. “Sindsdien hebben we allerlei innovatieve designvarianten voorbij zien komen. Van de iconische ‘wandemmer’ tot vierkante en veelkleurige wc-potten. Onze nieuwste serie heet D-Neo, van de jonge Belgische designer Bertrand Lejoly. Hij ontwierp vier verschillende sferen voor de badkamer, om design nog toegankelijker te maken.” Dit voorjaar is de serie op een ludieke manier gelanceerd in samenwerking met Technische Unie.