Groepenkasten

De bekendste norm voor installateurs is de NEN 1010, met als titel "Elektrische installaties voor laagspanning". Vaak is onduidelijk welke versie van de NEN 1010 gebruikt mag worden. Momenteel wordt nog relatief veel gewerkt met de NEN 1010:2015, omdat gedacht wordt dat de NEN 1010:2020 nog niet door de overheid is aangewezen. Dit is echter een misvatting. Een nieuwe norm mag namelijk nooit een lager veiligheidsniveau hebben dan de voorgaande versie, en kan dus veilig worden toegepast.

Bovendien wordt een norm nooit in zijn geheel door de overheid aangewezen. In de praktijk bepaalt vaak de opdrachtgever of verzekeraar welke norm moet worden gehanteerd. Het toepassen van de norm is geen wettelijke verplichting, maar de norm helpt wel om te voldoen aan bijvoorbeeld de Europese laagspanningsrichtlijn. Daardoor hoeft niet elke installateur zelf het wiel uit te vinden. Het gebruik van deze norm is dus voornamelijk privaatrechtelijk geregeld.

Aangezien de NEN 1010 steeds vaker doelbepalingen bevat in plaats van concrete voorschriften, moet de installateur vaker zelf de mogelijkheden afwegen. In veel gevallen is een risico-inventarisatie noodzakelijk om tot een passende oplossing te komen. De NEN 1010 verwijst bovendien naar een groot aantal productnormen, zoals de NEN-EN-IEC 61439 en de NEN-EN-IEC 60670. De meeste installateurs beschikken echter niet over deze normen, terwijl ze wel verantwoordelijk worden gehouden voor de toepassing ervan.

De NEN 1010 richt zich voornamelijk op alles buiten de installatiekast. Het aanpassen van de verdeler zelf is een ander verhaal. De oorspronkelijke fabrikant bouwt deze volgens de daarvoor geldende normreeks: NEN-EN-IEC 61439. Wanneer er een wijziging wordt aangebracht in de verdeler, moet dit eveneens gebeuren volgens deze norm. Degene die de wijziging uitvoert, wordt daarmee direct verantwoordelijk voor de verdeler en is dus aansprakelijk als de normen niet correct zijn toegepast. De installateur wordt in dat geval formeel beschouwd als de fabrikant van de verdeler.

Opmerking:
Indien de fabrikant van de schakelinrichting een wijziging uitvoert aan het ontwerp van de oorspronkelijke fabrikant, neemt deze fabrikant de verantwoordelijkheid van de oorspronkelijke fabrikant over voor die wijziging en is hij tevens verantwoordelijk voor het uitvoeren van de bijbehorende inspectie.
Bron: NEN-EN-IEC 61439-1

De NEN-EN-IEC 61439-1 bevat de algemene eisen voor laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen. De NEN-EN-IEC 61439-3 bevat de specifieke eisen voor verdeelinrichtingen die bestemd zijn voor gebruik door leken, zoals groepenkasten in woningen.

Steeds vaker worden schakel- en verdeelinrichtingen opgebouwd op basis van lege behuizingen. In dat geval is de normreeks NEN-EN-IEC 60670 van toepassing. Deel 60670-24 gaat specifiek over behuizingen die bedoeld zijn voor gebruik door leken, bijvoorbeeld in woningen. Deze norm geeft duidelijke richtlijnen voor het berekenen van de warmtehuishouding in een verdeler. Met uitgebreide voorbeelden wordt uitgelegd hoe deze berekening moet worden uitgevoerd—een methode die elke fabrikant zou moeten hanteren.

Toch worden klanten regelmatig misleid met uitspraken als "voorzien van KEMA-keur componenten", terwijl de normen voor samenbouw niet zijn toegepast.

Bij de aanschaf van een groepenkast is het belangrijk om te weten of er een 1-fase of een 3-fase groepenkast in de woning of bedrijfspand moet komen. De verschillende toepassingen:

• Een éénfase groepenkast is geschikt voor installaties met een éénfase-aansluiting, zoals die in de meeste Nederlandse woningen te vinden is. Dit type groepenkast is prima geschikt voor standaard elektrische voorzieningen, zoals verlichting, keukenapparatuur en huishoudelijke apparaten. Ook in kleine bedrijfspanden met een beperkte stroomvraag voldoet deze oplossing meestal.
• Bij grotere installaties of als er veel (zwaardere) elektrische apparatuur aanwezig is, komt een driefase-aansluiting in beeld – en dus ook een driefase groepenkast. Denk aan grotere woningen met bijvoorbeeld elektrische kookplaten, laadpalen of warmtepompen, maar ook aan commerciële en industriële panden. De belasting wordt dan verdeeld over drie fasen, wat zorgt voor een stabielere en krachtigere stroomvoorziening.

Een passende groepenkast kiezen begint dus bij het goed in kaart brengen van de elektrische behoefte van het pand. Daarmee leg je een betrouwbare basis voor de hele installatie.

Het samenstellen van een groepenkast is een belangrijk onderdeel van het ontwerp van elke elektrische installatie. In deze fase kies je de juiste componenten – zoals installatieautomaten, aardlekschakelaars en zekeringen – waarmee je de stroom veilig en doordacht verdeelt over de verschillende groepen in een gebouw. Alles draait om maatwerk: afgestemd op de specifieke situatie, het gebruik van de ruimte én de geldende veiligheidsnormen. Een goed samengestelde groepenkast vormt dan ook de basis voor een stabiele en veilige stroomvoorziening.

Bij Technische Unie vindt u een groot assortiment aan groepenkast componenten. Zo vindt u groepenkasten van onder andere merken als Hager, ABB en Eaton. Naast groepenkast componenten om zelf een groepenkast samen te stellen vindt u bij Technische Unie ook geassembleerde groepenkasten. Heeft u een vraag? Onze specialisten helpen u graag verder.